PHIẾM LUẬN CHỮ XUÂN

Tổng số bài gửi : 221 Join date : 01/01/2010

Phiếm Luận Chữ Nghĩa Ngày Xuân.

Mùa Xuân đến đem lại nhiều sức mới, những nụ xuân lộc biếc xanh tươi bắt đầu đâm chồi nẩy lộc. Xuân đem bao ấm ấp cho lòng người. Xuân có nghĩa là khởi đầu các mùa trong một năm, cảnh vật đều tươi đẹp, cho nên có nghĩa bóng chỉ thời tuổi trẻ hay sắc đẹp. Xuân còn mang nhiều ý nghĩa khác, nếu chữ xuân ghép chung với một danh từ.Chữ Xuân nếu ghép chung với một số từ ngữ khác nó sẽ mang thêm một ý nghĩa riêng biệt, độc đáo, tế nhị, nhưng vô cùng thú vị và bất ngờ. Xuân nhật khề khà bên tách trà xuân, tản mạn đôi dòng về tình xuân với vài ý nghĩa chữ xuân trong từ Hán -Việt. Bởi vì mình thì sức cạn trí nông, nhưng “rừng nho biển thánh” thì mênh mông như đại hải. Nếu có gì thêm sắc cho mùa xuân mong quý cao nhân lượng tình thêm ý.
.
“Xuân đình” chỉ cảnh vui vẻ, bởi vì lấy tích trong Thư của Giản Văn Đế nhà Lương đáp Trương Tán có câu: “Xuân đình lạc cảnh” nghĩa là cảnh vui ở xuân đình. Xuân đình còn có nghĩa là nhà trồng cây xuân ý chỉ cha già còn thọ, bởi chữ Xuân theo Hán tự bên trái có bộ mộc là cây xuân một loài cây thuộc họ xoan, cây to gỗ cứng, người ta dung chữ xuân nầy để tỷ dụ tuổi thọ của cha già, vì theo sách Trang tử chép thì đời thượng cổ có cây xuân sống đến tám nghìn năm(?). Cho nên chữ Xuân Huyên ghép chung chỉ về cha mẹ chỉ về cây xuân và cây huyên là hai loài đại thụ, sống lâu. “Xuân huy” nói về ơn đức của cha mẹ nghĩa đen là ánh sang của mùa xuân. Xuân mang theo nhiều ý nghĩa của cuộc đời. “Xuân lộc” có nghĩa là chồi non bắt đầu chớm nụ, lá ẩn mình cuộn lại như tổ én đan nhau, vào cuối đông những lớp lá non xếp chồng lên bảo bọc ôm ấp nhau, đầu nhọn như ngòi viết để chống lại cái tàn đông giá lạnh. Những nơi vào Xuân nhưng vẫn còn lạnh và đóng băng người ta gọi là “Xuân băng”. Xuân băng:chỉ cái giá lạnh của mùa xuân nhưng nghĩa bóng cũng ám chỉ tuổi trẻ mất cơ hội hay lâm vào hoàn cảnh nguy hiểm. Nguyễn Du đã diễn tả cảnh nàng Kiều bị bán vào cảnh thanh lâu đã than rằng:
Lỡ chân trót đã vào đây
Khóa buồng xuân để đợi ngày đào non.
Khóa buồng xuân đấy là lòng xuân băng của thục nữ, có người còn gọi là “xuân tỏa”. Tỏa có nghĩa là khóa, xuân tỏa là khóa vẻ xuân ý chỉ người con gái chưa chồng ở kín trong nhà, hoặc người đàn bà góa trẻ nhưng đóng cửa giữ tiết thờ chồng. “Xuân tiết” là thời tiết mùa xuân. Chữ Tết là do chữ Tiết mà ra. Ngày Tết là căn cứ vào lịch 24 tiết, giữa hai ngày tiết Đại hàn và Lập Xuân có ngày trung khí, ngày trung khí đó là ngày Tết Nguyên Đán, đầu năm âm lịch. Năm nay Tết Nguyên Đán nhằm Thứ Năm, Ngày 3 tháng 2 năm 2011 Tức vào giờ Giáp Tý Ngày Kỷ Sửu, Tháng Canh Dần năm Tân Mão, trước Ngày Tiết Lập Xuân 1 ngày, sau ngày tiết Đại Hàn 13 ngày. Viết tản mạn ngày xuân thì phải có tâm tình hứng thú với ngày xuân gọi là “Xuân tình”, đó là phần tâm lý. Xuân tình còn thêm một ý nghĩa sinh lý cho loài sinh vật giao hoan giữa gống đực và giống cái, cũng như loài người có tình trai gái lúc đó bất luận mùa nào cho dù là hạ oi nồng hay thu mát mẻ hoặc đông tuyết trắng phủ như bông, nhưng có hứng khởi vẫn gọi là xuân tình.
Trong tiếng Hán việt, những chuyện liên quan đến phòng the đều có chữ Xuân. Người phụ nữ đẹp gọi là “xuân sắc”, ở giai đoạn tình dục phát triển gọi là “xuân thì” hay còn gọi là “xuân cơ” hoặc “xuân kỳ” . Quý ông ngâm rượu nhằm tráng dương thì hầm bà lằng các loại rượu ấy gọi là “xuân tửu”. Xuân tửu chớ lầm là rượu chỉ uống vào mùa xuân, bởi bốn mùa đều dùng được, ông uống bà khen. Nếu không “làm ăn” được với vợ thì gọi là “vô xuân”. “Làm ăn” dài dài cho đến khi “ngủm” thì gọi là “trường xuân”. Bức vẽ bộ phận sinh dục nữ gọi là “xuân cung đồ”. Vợ chồng làm chuyện ấy chẳng kể mùa nào đều gọi là “xuân sự”. Khi tuổi Xuân đang có xu hướng tàn lụi lại bùng lên thì đó là “ hồi xuân”. Hồi xuân có nghĩa là mùa xuân trỏ lại. Người đi thi đỗ cho dù tuổi có mấy mươi đi nữa mà Bảng yết đề tên thì gọi là “xuân bảng”. Tuổi trẻ qua đi không bao giờ trở lại thì dùng chữ: “ Xuân bất tái lai”. Khi nữ sĩ Hồ Xuân Hương ngồi ghế công đường thay cho ông tri Phủ Vĩnh Tường đi vắng, có người phụ nữ góa chồng tên là Nguyễn Thị Đào đệ đơn tái giá, bà phê ngay bốn câu thơ để đời ghi nhớ:
“Phó cho con Nguyễn Thị Đào
Nước trong leo lẻo, cắm sào đợi ai ?
Chữ rằng xuân bất tái lai.
Cho về kiếm chút một mai kẻo già.”
Quan nhất thời dân vạn đại ,công danh phú quý mau tan như giấc mộng xuân cho nên người ta thường nói công danh như “xuân mộng”. Cảnh sắc ngày xuân gọi là “ xuân quang”. Hoa xuân sặc sỡ, những thịt mớ dưa hành câu đối đỏ.. đã tô điểm ngày xuân cũng gọi là “ xuân sắc”. Xuân sắc còn thêm ý nghĩa là vẻ mặt vui mừng hay thời kỳ đẹp nhất của người con gái, như trên đã trình bày. Hoa mùa xuân tỏa mùi thơm ngào ngạt gọi là “ xuân phương”. Mùa xuân thì dáng núi màu xanh gọi là“xuân sơn”, nhưng ngụ ý là hàng lông mày người con gái xanh đẹp như dáng núi mùa xuân. Nguyễn Du tả nàng Kiều “ Làn thu thủy, nét xuân sơn, Hoa ghen thua thắm. liếu hờn kém xanh” Nhiều người không hiểu cho là Cụ Tiên Điền tả nàng Kiều xanh xao quá, Hiểu như vậy là sai, Bởi vì nửa câu trên nói về làn da cô kiều hoa ghen thua thắm, còn nửa câu dưới chỉ về đôi lông mày xanh đẹp như dáng núi mùa xuân.
Trong Truyện Kiều tác giả khéo léo dùng đến 41 câu có chữ xuân để diễn tả mùa xuân và sắc đep của người phụ nữ. Trong một dịp khác tôi sẽ trình bày chi tiết hơn bốn chục câu Xuân trong truyện Kiều mà mỗi câu mỗi vẻ, mỗi câu mỗi ý nghĩa khác nhau. Nếu quý vị đọc qua cứ tưởng cụ Tố Như không nói chuyện xưa, mà tiên tri cho ngày hôm nay với cùng mấy cô gái Việt làm dâu xứ người để than thân trách phận liếu bồ, trong cơn cùng khốn, bán thân cứu nước nuôi nhà..Để kết thúc bài viết nầy tôi xin mượn vài câu Kiều để lẫy rằng:

Chúa xuân dành đã có nơi
Cát lầm ngọc trắng thiệt đời xuân xanh
Đêm xuân một giấc mơ màng
Nhưng mình nào biết có xuân là gì
Ngày xuân em hãy còn dài
Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay ( Kiều)

Sơn Trà Phiếm luận

[/size]

» CHÚC MỪNG XUÂN BÍNH THÂN
» CUNG PHIẾM SAY
» Đi tìm khung trời mới (Truyện phiếm)
» Truyện phiếm viết trong nửa giờ (có thể sửa lại sau)
» Đông Tàn Xuân Tới & Xuân Tàn Hạ Tới